چهل حدیث اخلاقی از پیامبر اکرم پیامبر صلى الله علیه و آله(2)

21- إِذا رَأَیتَ مِن أَخیکَ ثَلاثَ خِصالٍ فَارجُهُ: اَلحَیاءُ وَالمانَةُ وَالصِّدقُ؛

هر گاه در برادر (دینى) خود سه صفت دیدى به او امیدوار باش: حیا، امانتدارى و راستگویى.

نهج الفصاحه، ح205

22- اَلصِّدقُ طُمَنینَةٌ وَ الکَذِبُ ریبَةٌ ؛

راستگویى [مایه] آرامش و دروغگویى {مایه} تشویش است.

نهج الفصاحه، ح 1864

23- اِعلَم اَنَّ الصِّدقَ مُبارَکٌ وَ الکِذبَ مَشؤومٌ؛

بدان که راستگویى، پر برکت است و دروغگویی ، شوم.

تحف العقول، ص 14

24- خَیرُ اِخوانِکَ مَن دَعاکَ اِلى صِدقِ المَقالِ بِصِدقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَکَ اِلى اَفضَلِ العمالِ بِحُسنِ اَعمالِهِ؛

بهترین برادرانت (دوستانت)، کسى است که با راستگویى اش تو را به راستگویى دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به بهترین اعمال برانگیزد.

غررالحکم، ح 5022

25- اُنظُر ما بَلَغَ بِهِ عَلىٌّ علیه السلام عِندَ رَسولِ اللّه صلى الله علیه و آله فَالزَمهُ فَإِنَّ عَلیّا علیه السلام إِنَّما بَلَغَ ما بَلَغَ بِهِ عِندَ رَسولِ اللّه صلى الله علیه و آله بِصِدقِ الحَدیثِ وَأَداءِ المانَةِ؛

بنگر على علیه السلام با چه چیز آن مَقام را نزد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله پیدا کرد همان را پیروى کن. همانا على علیه السلام آن مقام را نزد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله با راستگویى و امانتدارى بدست آورد.

کافى، ج2، ص104، ح5

26- لاتَنظُروا إِلى کَثرَةِ صَلاتِهِم وَصَومِهِم وَ کَثرَةِ الحَجِّ وَالمَعروفِ وَطَنطَنَتِهِم بِاللَّیلِ، وَلکِنِ انظُروا إِلى صِدقِ الحَدیثِ وَأَداءِ المانَةِ؛

به زیادى نماز و روزه و حج و احسان و مناجات شبانه مردم نگاه نکنید، بلکه به راستگویى و امانتدارى آنها توجه کنید.

بحارالأنوار، ج75، ص 114، ح5

27- اِضمَنوالى سِتّا مِن اَنفُسِکُم اَضمَن لَکُمُ الجَنَّةَ اُصدُقُوا اِذا حَدَّثتُم وَأوفُوا اِذا وَعَدتُم وَاَدُّوا اِذا ئتُمِنتُم وَاحفَظوا فُروجَکُم وَغُضّوا اَبصارَکُم وَکُفّوا اَیدیَکُم؛

شش چیز را براى من ضمانت کنید تا من بهشت را براى شما ضمانت کنم، راستى در گفتار، وفاى به عهد، بر گرداندن امانت، پاکدامنى، چشم بستن از گناه و نگه داشتن دست (از غیر حلال).

نهج الفصاحه، ح321

28- إِنَّ اللّه عَزَّوَجَلَّ أَحَبَّ الکَذِبَ فِى الصَّلاحِ وَأبغَضَ الصِّدقَ فِى الفَسادِ؛

خداوند عزوجل، دروغى را که باعث صلح و آشتى شود دوست دارد و از راستى که باعث فتنه شود بیزار است.

من لا یحضره الفقیه، ج4، ص353، ح5762

29- إِن أَحبَبتُم أَن یُحِبَّکُمُ اللّه وَرَسولُهُ فَأَدّوا إِذَا ائتُمِنتُم وَاصدُقوا إِذا حَدَّثتُم وَأَحسِنوا جِوارَ مَن جاوَرَکُم؛

اگر مى خواهید که خدا و پیغمبر شما را دوست بدارند وقتى امانتى به شما سپردند رد کنید و چون سخن گویید راست گویید و با همسایگان خود به نیکى رفتار نمایید.

نهج الفصاحه، ح 554

30- إِذا رَأَیْتَ مِنْ أَخیکَ ثَلاثَ خِصالٍ فَارْجُهُ: اَلْحَیاءُ وَالأَامانَةُ وَالصِّدْقُ؛

هر گاه در برادر (دینى) خود سه صفت دیدى به او امیدوار باش: حیا، امانتدارى و راستگویى.

نهج الفصاحه، ح 205

31- ثَلاثٌ یَقْبَحُ فیهِنَّ الصِّدْقُ: اَلنِّمیمَةُ، وَ اِخبارُکَ الرَّجُلَ عَنْ اَهلِهِ بِما یَکْرَهُهُ، وَ تَکذیبُکَ الرَّجُلَ عَنِ الخَبَرِ؛

در سه چیز راستگویى زشت است: سخن‏ دروچینى، خبر ناخوشایند دادن به مردى درباره زن و فرزندش و تکذیب کردن خبر کسى.

خصال، ص 87 ، ح 20

32- عَلَیْکُمْ بِالصِّدْقِ فَاِنَّهُ مَعَ البِرِّ وَ هُما فِى الْجَنَّةِ وَ اِیّاکُمْ وَالْکِذْبَ فَاِنَّهُ مَعَ الْفُجورِ وَ هُما فِى النّارِ؛

شما را سفارش مى‏کنم به راستگویى، که راستگویى با نیکى همراه است و هر دو در بهشت‏اند و از دروغگویى بپرهیزید که دروغگویى همراه با بدکارى است و هر دو در جهنم‏اند.

نهج الفصاحه، ح 1976

33- اَلصِّدْقُ طُمَأْنینَةٌ وَ الْکَذِبُ ریبَةٌ؛

راستگویى مایه آرامش و دروغگویى مایه تشویش است.

نهج الفصاحه، ح 1864

34- اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَصْدیقا لِلنّاسِ اَصْدَقُهُمْ حَدیثا وَ اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَکْذیبا اَکْذَبُهُمْ حَدیثا؛

هر کس راستگوتر است سخن مردم را بیشتر باور مى‏کند و هر کس دروغگوتر است مردم را بیشتر دروغگو مى‏داند.

نهج الفصاحه، ح 591

35- خَیرُ الکَلامِ مَا دَلَّ وَ جَلَّ وَ قَلَّ وَ لَم یُمِلَّ؛

بهترین سخن، آن است که قابل فهم و روشن و کوتاه باشد و خستگى نیاورد.

انوار العلویه، ص 489

36- مَن کانَ یُؤمِنُ بِاللّه وَالیَومِ الخِرِ فَلیَقُل خَیرا أَو لِیَسکُت؛

هرکس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، باید سخن خیر بگوید یا سکوت نماید.

نهج الفصاحه، ح 2915

37- إنَّ لِسانَ المُؤمِنَ وَراءَ قَلبِهِ فَإِذا أَرادَ أَن یَتَکَلَّمَ بِشَیءٍ یُدَبِّرُهُ قَلبُهُ ثُمَّ أمضاهُ بِلِسانِهِ وَ إنَّ لِسانَ المُنافِقِ أمامَ قَلبِهِ فَإِذا هَمَّ بِشَیءٍ أمضاهُ بِلِسانِهِ وَلَم یَتَدَبَّرهُ بِقَلبِهِ؛

زبان مؤمن در پس دل اوست، هرگاه بخواهد سخن بگوید درباره آن مى اندیشد و سپس آن را مى گوید اما زبان منافق جلوى دل اوست هرگاه قصد سخن کند آن را به زبان مى آورد و درباره آن نمى اندیشد.

تنبیه الخواطر، ج1، ص 106

38- ایّاکَ اَن تَضحَکَ مِن غَیرِ عَجَبٍ ، اَو تَمشىَ و تَتَـکَلَّمَ فى غَیرِ اَدَبٍ؛

از خندیدنِ بى تعجّب [و بى جا] یا راه رفتن و سخن گفتنِ بى ادبانه بپرهیز.

بحار الأنوار، ج 75، ص 8 ، ح 63

39- إِنَّ اللّه تَعالى أَوحى إِلَىَّ أَن تَواضَعوا حَتّى لایَفخَرَ أَحَدٌ عَلى أَحَدٍ وَلایَبغى أَحَدٌ عَلى أَحَدٍ؛

خداى متعال به من وحى فرمود که متواضع باشید، تا هیچ کس بر دیگرى فخر نفروشد و احدى به دیگرى زورگویى و تجاوز نکند.

کنزالعمال، ج3 ص110، ح5722

40- ثَلاثَةٌ لایَزیدُ اللّه بِهِنَّ إِلاّ خَیرا: اَلتَّواضُعُ لایَزیدُ اللّه بِهِ إِلاَّ ارتِفاعا وَذُلُّ النَّفسِ لایَزیدُ اللّه بِهِ إِلاّ عِزّا وَالتَّعَفُّفُ لایَزیدُ اللّه بِهِ إِلاّغِنَىً؛

سه چیز است که خداوند به سبب آنها جز بر خیر و خوبى نمى افزاید: تواضع که خداوند به سبب آن جز بلند مرتبگى نمى افزاید، شکسته نفسى که خداوند به سبب آن جز عزّت نمى افزاید و مناعت طبع که خداوند به سبب آن جز بى نیازى نمى افزاید.

بحارالأنوار، ج75، ص124، ح22   

برگفته از کتاب چهل سخن و سایت شهید آوینی                                                   

هدیه وبلاگ سردار گمنام گیلانی   

:: بر چسب ها: اخلاق نیکو ، خوش اخلاقی ، بداخلاقی ، اخلاق زیبا